Nietypowa barwa głosu, trudności w mówieniu i uczucie drapania w gardle to typowe objawy chrypki, które potrafią skutecznie zakłócić codzienne funkcjonowanie. Choć często bywa lekceważona, może negatywnie wpłynąć na nasze samopoczucie i sygnalizować osłabioną odporność. Sprawdź, co wywołuje chrypkę i jak łagodzić jej objawy.
Czym jest chrypka?
Chrypką określa się zmianę barwy głosu, która objawia się szorstkim, matowym lub zniekształconym brzmieniem. Dochodzi do niej w wyniku zmian w strunach głosowych, które nie drgają prawidłowo lub nie stykają się odpowiednio podczas mówienia. Aby głos brzmiał czysto i wyraźnie, fałdy głosowe muszą szczelnie się zamykać i poruszać się w sposób skoordynowany. Gdy ten mechanizm zostaje zaburzony, np. przez ich zesztywnienie, obrzęk lub uszkodzenie mechaniczne, pojawia się chrypka.
Chrypka jest zwykle stanem przejściowym jednak jej utrzymywanie się przez dłuższy czas warto skonsultować ze specjalistą.
Przyczyny chrypki
Najczęstszą przyczyną chrypki jest nadmierne obciążenie strun głosowych, np. długotrwałym mówieniem, krzykiem, śpiewaniem czy rozmową w hałaśliwym otoczeniu. Pozostałe przyczyny to:
- pora dnia – niektóre osoby doświadczają tzw. chrypki porannej (np. w wyniku refluksu nocnego) lub wieczornej (po całym dniu używania głosu);
- palenie papierosów i rzucanie palenia – dym tytoniowy drażni błony śluzowe krtani i może prowadzić do zmian głosu;
- spożycie alkoholu – alkohol wysusza błony śluzowe i nasila podrażnienia w obrębie gardła i krtani;
- zbyt suche powietrze w pomieszczeniu – wysuszone błony śluzowe mogą powodować podrażnienia krtani oraz strun głosowych.
Sprawdź też, jak dbać o zatoki zimą.
Skąd bierze się chrypka u dziecka?
Chrypka często obserwowana jest również u dzieci. Co może być przyczyną jej występowania u maluchów?
- intensywne używanie głosu – krzyk oraz płacz mogą skutkować przemęczeniem strun głosowych i występowaniem chrypki;
- obecność ciała obcego w drogach oddechowych – dzieci często wkładają małe przedmioty do ust, które mogą utknąć w krtani, powodując chrypkę i trudności w oddychaniu;
- oddychanie przez usta – niektóre dzieci oddychają przez usta, zamiast przez nos, w wyniku czego może dochodzić do nadmiernego wysuszenia błon śluzowych krtani i strun głosowych
- nadmierna suchość w pomieszczeniach, gdzie przebywają dzieci – suche powietrze może być przyczyną podrażnień krtani i strun głosowych
- nieprawidłowa budowa krtani – niektóre dzieci mogą urodzić się z nieprawidłowościami w budowie krtani, co nie wpływa na ich rozwój i zdrowie, ale może być przyczyną szorstkiej barwy głosu.
Chrypka – objawy
Chrypce mogą towarzyszyć różne objawy. Oprócz zmiany barwy głosu osoby zmagające się z tym dyskomfortem mogą doświadczać:
- uczucia drapania w gardle – uczucie dyskomfortu, które nasila się zwłaszcza przy mówieniu lub przełykaniu;
- szczypanie – często towarzyszące podrażnieniu błon śluzowych gardła i krtani;
- suchość w gardle – spowodowana niedostatecznym nawilżeniem błon śluzowych
- trudności w mówieniu – zmieniony, matowy lub szorstki głos, który może zaniknąć całkowicie w skrajnych przypadkach, gdy struny głosowe są bardzo podrażnione.
Domowe sposoby na chrypkę
W łagodzeniu chrypki i regeneracji strun głosowych mogą pomóc domowe sposoby, takie jak:
- zaprzestanie palenia;
- zmiana diety, w której ograniczymy spożycie alkoholu, kofeiny i ostrych przypraw;
- kisiel z siemienia lnianego, który doskonale nawilża gardło;
- produkty na bazie porostu islandzkiego i miodu, które działają kojąco na podrażnione struny głosowe;
- płukanki gardła z solą kuchenną (1 łyżeczka soli na 1 szklankę ciepłej wody);
- napary ziołowe, np. z szałwii, rumianku lub mięty;
- zwiększenie wilgotności powietrza, np. poprzez wieszanie mokrych ręczników na grzejniku.
Co na chrypkę u dziecka?
Chrypka u dziecka bywa bardzo uciążliwa, zwłaszcza gdy utrudnia mówienie i normalne funkcjonowanie malucha. Aby przynieść mu ulgę, warto wypróbować następujące metody:
- ciepła woda z miodem, który działa kojąco na gardło. Należy jednak unikać podawania miodu dzieciom poniżej 1. roku życia;
- inhalacje z izotonicznym roztworem soli fizjologicznej i kwasu hialuronowego, które pomagają w nawilżeniu dróg oddechowych i poprawie oddychania;
- syrop z cebuli i cukru, który łagodzi i nawilża gardło;
- nawodnienie, które pomaga w utrzymaniu odpowiedniej wilgotności w gardle.
Sposoby na chrypkę – podsumowanie
Chrypka to powszechna dolegliwość, która może wystąpić w wyniku przemęczenia strun głosowych. Objawia się szorstkim, matowym głosem, suchością i trudnościami w mówieniu. Aby uwolnić się od chrypki zaleca się kilka dni odpoczynku oraz domowe metody, takie jak nawodnienie, nawilżanie powietrza i płukanki gardła.
Bibliografia
- Jeżewska E., Kukwa W., Ścińska A., Kukwa A., Stany zapalne błony śluzowej nosa i gardła u dzieci i dorosłych – strategia leczenia, Przewodnik Lekarza, 2006.
- Milart J., Wachnicka Bąk A., Placzyńska M., Jung A., Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2012.
- Nowicka-Zuchowska A., Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Farmakoterapia 29, 11/12.2019.
